Od początku roku warto przygotować się do zmian prawnych dotykających branżę transportu, spedycji i logistyki (TSL) w 2019. Prezentujemy również te zmiany, które dotkną wszystkich przedsiębiorców, ale są szczególnie istotne dla sektora TSL. Większość z nich weszła w życie 1 stycznia.
1 października 2018 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów. Nakłada ona szereg nowych obowiązków na przewoźników związanych z wprowadzeniem dodatkowego sposobu monitorowania przewozów poprzez zapewnienie możliwości fizycznej lokalizacji pojazdu oraz analizy trasy przewozu. Ma się to odbywać poprzez montaż w pojazdach wykonujących przewozy podlegające ustawie lokalizatorów lub poprzez wykorzystanie zewnętrznych systemów lokalizacji wykorzystywanych przez przewoźników.
Kary za nowe obowiązki
Ustawa przewiduje zasady instalacji urządzeń lokalizacyjnych oraz korzystania z nich, a nadto reguluje szereg kwestii o charakterze biurokratycznym jak zgłaszanie do systemu danych dotyczących urządzeń lokalizacyjnych, zasady postępowania w przypadku awarii urządzenia czy sposoby ustalania warunków technicznych urządzeń.
Aby dać przewoźnikom nieco więcej czasu na przystosowanie się do nowych obowiązków, ustawodawca przewidział dodatkowe vacatio legis w odniesieniu do sankcji przewidzianych za nieprzestrzeganie obowiązków. Przepisy o karach weszły bowiem w życie właśnie w dniu 1 stycznia 2019 r.
W myśl tych regulacji za niedopełnienie obowiązku zapewnienia przekazywania aktualnych danych geolokalizacyjnych pojazdu podlegającemu monitoringowi, grozi przewoźnikowi kara w wysokości 10 tys. zł. Odstąpienie od kary jest możliwe, jeżeli niedopełnienie obowiązku wynikało z niedostępności rejestru.
Z kolei kierowca, który nie dopełni obowiązku włączenia lokalizatora lub też narusza zasady postępowania w przypadku jego awarii może zostać ukarany grzywną w wysokości od 5 do 7,5 tys. zł. Grzywna może zostać nałożona również w formie mandatu karnego przez funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej, Policji, Straży Granicznej i Inspekcji Transportu Drogowego.
Nowe zasady przechowywania dokumentacji pracowniczej
1 stycznia 2019 r. weszły w życie również zmiany wynikające z ustawy z 10 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacja. Zgodnie z nimi dokumentacja pracownicza może być przechowywana zarówno w wersji papierowej jak i elektronicznej. Okres przechowywania dokumentacji uległ skróceniu z 50 do 10 lat, ale w zamian za to rozszerzony zostanie zakres informacji, które pracodawca ma obowiązek przekazywać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w związku z zatrudnieniem pracownika.
Istotna zmiana dotknęła również pracodawców korzystających do tej pory z usług profesjonalnych podmiotów zajmujących się archiwizacją i przechowywaniem dokumentacji pracowniczej. Takie podmioty zobowiązane były do końca 2018 r. uzyskać wpis w rejestrze przechowawców, co wymagało spełnienia określonych wymogów. Brak wpisu powoduje uniemożliwienie prowadzenia działalności w zakresie przechowywania dokumentacji pracowniczej. Przedsiębiorcy powinni więc skontrolować, na ile ich usługodawcy dopełnili tego obowiązku.
Nowe zasady wypłaty wynagrodzenia
Wspomniana powyżej ustawa wprowadza zarazem istotne zmiany w zakresie sposobu wypłacana pracownikom wynagrodzenia, wynikającego z umowy o pracę. Wcześniej domyślna była wypłata należności pracowniczych w gotówce, a na wypłatę na rachunek bankowy pracownika konieczna była jego zgoda, wyrażona na piśmie. Od 1 stycznia 2019 r., w przypadku braku odmiennych ustaleń, pracodawca zobowiązany jest do dokonywania przelewu wynagrodzenia na rachunek bankowy pracownika, a wypłata środków w gotówce jest możliwa wyłącznie na pisemny lub elektroniczny wniosek pracownika.
W związku z nowymi regulacjami pracodawca jest uprawniony, by domagać się od pracownika podania swojego numeru rachunku bankowego.
Nowa wysokość płacy minimalnej
Specyfika branży transportowej i zasad wynagradzania kierowców sprawia, że znaczna część zatrudnionych w branży otrzymuje pensję minimalną. Dlatego też istotną zmianą dla przewoźników jest podniesienie od 1 stycznia 2019 r. płacy minimalnej do kwoty 2.250 zł brutto, czyli ok. 1.636 zł netto. Zmiana wpływa też na podniesienie innych składników płacowych, takich jak np. dodatek za pracę w porze nocnej, wynagrodzenie za czas przestoju czy zasiłek chorobowy. Zmianie ulegnie zarazem minimalna stawka godzinowa dla prac wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych. Od 2019 r. wynosi ona 14,7 zł brutto.
Mały ZUS może pomóc w samozatrudnieniu
Od 1 stycznia 2019 r. istnieje możliwość opłacania składek na ubezpieczenie społeczne naliczanych wg wysokości przychodów, a nie od kwoty wynikającej z przepisów. Ten tzw. „mały ZUS” może być stosowany przez osoby na samozatrudnieniu pod warunkiem, że nie świadczy się usług na rzecz byłego pracodawcy takich samych jak w ramach stosunku pracy.
Warunkiem skorzystania z tej opcji jest to, by wysokość przychodów ubezpieczonego w poprzednim roku obrotowym nie przekraczała 30-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2019 r. 63 tys. zł).
Nowe regulacje dotyczące osobowych samochodów służbowych
1 stycznia 2019 r. zmieniają się zasady dotyczące kosztów podatkowych samochodów osobowych, będących własnością przedsiębiorcy lub przedmiotem leasingu. W przypadku samochodów użytkowanych prywatnie i służbowo kosztem będzie 75 proc. wydatków eksploatacyjnych.
Z kolei limit amortyzacji został podniesiony z kwoty 20 tys. euro do kwoty 150 tys. zł dla pojazdów spalinowych i hybrydowych i 225 tys. zł dla samochodów elektrycznych. To ograniczenie odnosi się również do kosztów wynikających z leasingu operacyjnego pojazdów (a więc takiego, który z założenia nie kończy się przejęciem na własność przedmiotu leasingu).
Artykuł ukazał się w czasopiśmie Transport Manager 6(36) grudzień-styczeń 2018/2019 str. 96-98
